Wydział Anglistyki UAM zaprasza na wykład otwarty, współfinansowany przez Miasto Poznań w ramach programu „Akademicki i naukowy Poznań”.
Jak praca nad nieopisanymi językami wzbogaca naszą wiedzę?
Zygmunt Frajzyngier, Uniwersytet Kolorado w Boulder
5 czerwca 2025, 13:15, Aula, Collegium Heliodori Święcicki
Abstrakt
System gramatyczny każdego języka koduje unikalny zbiór pojęć jako system semantyczny, w konsekwencji czego ludzie mówiący danym językiem mają wspólny system pojęć. Ponadto, każda osoba dysponuje pojęciami nabytymi przez zawód, wykształcenie i inne doświadczenia życiowe. Jednym z celów językoznawstwa powinno być badanie pojęć zakodowanych w systemach gramatycznych różnych języków. Głównym celem wykładu jest pokazanie, że systemy gramatyczne różnych języków kodują różne pojęcia. Innym celem jest pokazanie, że praca nad językami nieopisanymi daje znakomity wgląd w przeszłą i obecną kulturę ludzi mówiących tymi językami.
W trakcie wykładu poruszone będą m.in. następujące zagadnienia:
- Bez kategorii liczby (pojedynczej, podwójnej, mnogiej i innych) w rzeczownikach można się obejść? Ale jak?
- Podobnie, bez rodzaju gramatycznego można się obejść. To po co jest rodzaj gramatyczny w niektórych językach?
- Czemu w niektórych językach jest o wiele więcej zaimków niż w innych?
- Dlaczego niektóre języki mają czasowniki, dla których nie ma odpowiedników w innych językach?
- Dlaczego słowa oznaczające takie pojęcia jak ‘palec’ i ‘mąż’ maja różne właściwości składniowe w różnych językach?
- Po co opisywać różne języki? Czy to komukolwiek służy?
O naszym gościu
Prof. Zygmunt Frajzyngier jest językoznawcą specjalizującym się w teorii semantyki, składni i leksykografii, językach afroazjatyckich oraz czadyjskich. Jest autorem 32 książek (w tym dwóch w ramach umowy) i 142 artykułów. Publikacje te są poświęcone językom Afryki, takim jak awutu, pero, mupun, mina, gidar, wandala, hausa, lele oraz językom berberyjskim, a także językowi polskiemu, chińskiemu oraz idiolektom chińsko-rosyjskim. Prof. Frajzyngier uzyskał magisterium z języków orientalnych na Uniwersytecie Warszawskim (1963), magisterium ze studiów afrykanistycznych i językoznawstwa na Uniwersytecie Ghany w Akrze (1965) i doktorat na Uniwersytecie Warszawskim (1968). Był zatrudniony jako adiunkt na Uniwersytecie Warszawskim (1968-1969), starszy wykładowca na Abdullahi Bayero College (Bayero University Kano) w Nigerii (1974-1975) i profesor na Uniwersytecie Kolorado w Boulder (1970-2021), gdzie od czerwca 2021 r. jest profesorem emerytowanym. Jako profesor wizytujący przebywał na Uniwersytecie Nicejskim (CNRS), Uniwersytecie La Trobe w Melbourne, Uniwersytecie w Nantes, Szkole Pedagogiki na Uniwersytecie Dalekowschodnim w Ussuryjsku, City University w Hong Kongu, Narodowym Uniwersytecie Meksyku w mieście Meksyk, Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology w Lipsku, Uniwersytecie w Bayreuth i Universitá degli Studi di Napoli l’Orientale w Neapolu. Do ważniejszych nagród jakie uzyskał należą stypendium Fulbrighta (Senior Fulbright Specialist, Universitá degli Studi di Napoli l’Orientale w Neapolu) (2022), International Chair in Empirical Foundations of Linguistics (LABEX, Paryż) (2014), Pays de la Loire Chaire Régional de chercheur étranger (2009-2011) oraz Humboldt Research Award (2002).